Fjala e kryeministrit Edi Rama në seancën e posaçme parlamentare, ku Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky iu drejtua Kuvendit Shqiptar me një fjalë, drejtpërdrejtë nga Kievi:

Shkëlqesia Juaj, Presidenti i Ukrainës,

Mik i nderuar,

ky parlament që sot ka nderin të mblidhet t’ju dëgjojë, nuk shquhet për shpirtin e dakordësisë mes palëve.

Janë shumë të rralla në tridhjetë vjet pluralizëm, rastet kur në këtë parlament palët kanë rënë dakord dhe mbështetja, megjithë mend e megjithë zemër, e rezistencës ukrainase ndaj pushtuesve rusë, është një nga ato raste, edhe më të rralla, kur të gjithë ne këtu, kemi qenë dakord pa bërë as më të voglin diskutim.

Qysh prej orës së parë të agresionit mbi Ukrainën, jo vetëm ne, po krejt Shqipëria, të gjithë shqiptarët kudo ku jetojnë, i gjithë kombi ynë, përfshirë  edhe shtetin tjetër shqiptar, Kosovën, jemi rreshtuar krah jush, me zemër, me mendje, e me çdo gjë kemi mundur.

Shqipëria është një vend shumë më i vogël se sa Ukraina zoti President. Mundësitë tona për t’ju ardhur në ndihmë janë krejt modeste, krahasuar me madhësinë marramendëse të sfidës suaj.

Por, ne kemi besuar qysh në fillim, se nëse në aspektin e mbështetjes material, vendi ynë nuk mund të bëjë asnjë diferencë në këtë luftë, Shqipëria mund të jetë e vlefshme për Ukrainën me zërin e saj, qoftë në tryezën e NATO-s, qoftë në tryezën e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, ku kemi pasur nderin të jemi edhe bashkënismëtarë të disa qëndrimeve domethënëse kundër agresionit rus. Pasnesër, më 5 maj, Shqipëria do të jetë e pranishme edhe në Konferencën e Donatorëve, për Ukrainën të thirrur nga Polonia në Varshavë, ku do të japim edhe ne kontributin tonë modest.

Edhe pse mizorinë e kësaj lufte nuk mundet ta perceptojë sa e si duhet askush tjetër, përveç popullit ukrainas, më lejoni t’ju them i nderuar President Zelensky, se historia jonë e afërt, kur gjysëm milionë shqiptarë u shpërngulën me dhunën e spastrimit etnik, nga trojet e tyre në Kosovë dhe gjetën strehë në Shqipëri, na ndihmon sidoqoftë të ndjejmë nga larg dhimbjen e madhe të Ukrainës.

Ndarja e nënave e fëmijëve nga baballarët që qëndrojnë për të luftuar, mobilizimi i vajzave që marrin armët për të rezistuar, qëndresa juaj e palëkundur në krye të shtetit që nuk pranon të dorëzojë liritë e fituara, të gjitha pamjet e dëshmitë e kësaj tragjedie të paimagjinueshme deri ditën e hyrjes së trupave ruse në territorin sovran të Ukrainës, janë përveçse sakrifica ekstreme e një populli liridashës edhe një shërbim i paçmuar, që ju dhe vendi juaj po i bëni të gjithë botës deri dje  të përgjumur demokratike.

I dashur miku ynë Presidenti Zelensky,

e kujtoj shpesh këto kohë bisedën tonë në Kiev dhe dëshirën tuaj që Shqipëria të bëhej vendi ku ukrainasit të kishin shtëpi të dyta për pushimet e tyre. “Jemi shumë afër për të qenë kaq larg!”, thatë ju me kënaqësinë e dikujt që ka zbuluar një vend të bukur pranë shtëpisë.

Të gjithë e dimë tanimë se kjo luftë mund të mos jetë e shkurtër, ashtu sikundër çdo ditë që kalon, me tmerre të reja, e zgjat ende më shumë shtegun shumë të ngushtë drejt paqes. Por unë e besoj sinqerisht zoti President, se nëse sot në Shqipëri po vijnë ukrainasit që ikin për të mbrojtur fëmijët e tyre nga lufta, nesër dëshira juaj, që ata të vijnë këtu, në shtëpitë e tyre të dyta, për të kaluar pushime të gëzuara familjarisht, do të bëhet realitet.

Unë dhe të gjithë ne këtu do të donim t’ju thoshim sot shumë gjëra, por ju keni me siguri shumë gjëra të tjera më të rëndësishme për të bërë i nderuar President, kështu që lejomëni ta mbyll këtë fjalë, duke ju shprehur në emër të Shqipërisë e të shqiptarëve, të gjithë mbështetjen, respektin dhe miqësinë tonë.

Zoti qoftë me ju dhe me Ukrainën heroike!

***

Fjala e Presidentit të Ukrainës Volodymyr Zelensky drejtuar Kuvendit të Shqipërisë, drejtpërdrejt nga Kievi:

Zonja Kryetare e Kuvendit

Shkëlqesia juaj Kryeministër,

Të nderuar zonja dhe zotërinj deputetë,

Populli i Shqipërisë,

Dje myslimanët në mbarë botën festuan Fiter Bajramin që shënjon fundin e Ramazanit, muajit të shenjtë të agjërimit për Islamin. Ju përgëzoj për këtë festë, ju uroj atë që të gjithë ukrainasit sot iu urojnë njëri tjetrit, paqe!

Gjatë këtij muaji, myslimanët ukrainas, e gjithë shoqëria jonë nuk kanë patur asnjë gjë të vetme, kështu ne jetojmë që nga 24 shkurti.

Ushtria ruse po godet qytetet dhe fshatrat tona me artileri, me aviona, nuk kursen raketat. Në qytetin tonë me të madh në lindje të vendit në  Kharkiv, 1/5 nga të gjitha shtëpitë është shkatërruar tashmë.

Bëhet fjale për 2500 shtëpi te shkatërruara. Predhat ruse u dëmtuan, garantimet vazhdojnë, duke folur për Mariupol që u shkatërrua plotësisht. Nuk ka ndërtesa te pashkatërruara. Asnjë ndërtesë, imagjinoni! Është një qytet me gjysmë milionë, i cili ka qenë i rrethuar nga ushtria ruse që nga fillimi majit duke mos lejuar as ujin, as ushqimin, as ilaçet. Nuk kanë ndaluar duke bombarduar. Është gati një qytet plotësisht i djegur, por kështu merret çdolloj fshati apo qyteti dhe skenat, duke patur reagimet e pushtuesve rusë do të jenë të njëjta, rreth shkatërrumit dhe vrasjes, rreth skenave të terrorizmit, rreth skenave të zhvendosjes me forcë në Rusi, të plaçkitjes totale të gjithçkaje në territoret e pushtuara.

Të moshuarit i mbijetuan dy pushtimeve përgjatë Luftës së Dytë Botërore në pushtimin nazist dhe pushtimin aktual nga ushtria ruse, thonë se nuk kanë parë mizori të tilla 50 vjet më parë.

Tani ata po shikojnë ushtrinë ruse që gjuan fëmijët në fytyre. Tani ata shikojnë njerëz të zakonshëm, fshatarë, të cilët janë zënë robër dhe janë detyruar ditë e natë te shtriheshin në tokë në temperatura nën zero. Rezulton se ushtria ruse ka një metodë të veçantë të luftimit në sezone të ftohta, detyrohen të mbledhin ujë në këpucë te veshin këpucët dhe kështu të rrinë të shtrirë në tokë.

Në zonat e çliruara nga ushtria ruse, ne gjejmë vazhdimisht mbetje të trupave të njerëzve të torturuar, njerëz me duar të lidhura me gjurmë të shtënash në krah, në këmbë, me brinjë të thyera dhe disa prej tyre të shtënë në pjesën e prapme të kokës. Shpeshherë, pushtuesit nuk i lejojnë as të varrosin trupat e vrarë. Trupat gjenden në pyje, në bodrume.

Ne kohën kur u tërhoqën nga tokat tona, ushtria ruse la të vdekur shumë njerëz në rrugë. Ushtrisë ruse iu kërkua, të paktën, të pushonte zjarret në Pashkën ortodokse, u kërkua të pushonte zjarret, por nuk i është përgjigjur.

Rusia gjithashtu ka injoruar shënjtërinë e muajit të Ramazanit. Mendoni vetë, 56 objekte fetare u shkatërruan ose u dëmtuan nga armatimet, kishat, xhamitë, shtëpitë e kultit.

Ushtria ruse nuk po përpiqet të mbrojë asnjë objekt të kishës, as edhe objektet e kishës ruse nga armatimet e kësaj. Këtu flitet për një thyerje komplet e moralit. Kjo është humbje e moralit dhe vlerave universale, mosnjohje e plotë e jetesës si vlerë. Ata nuk duan të ndalojnë në sulmet e tyre. Një përpjekje për të ringjallur tiraninë në nivelin më të keq të parë ndonjëherë në shekullin e XX-të.

Unë i jam mirënjohës kombit që po e lufton këtë tirani, bashkë me mua sepse vetëm ne e ndalojmë Rusinë, në Ukrainë. Ne do jemi në gjendje të shpëtojmë ata nga ajo që populli juaj duhet ta dijë më mirë.

Jam mirënjohës që nuk hezitoni të mendoni se kë do të mbështesni. Ju jeni padyshim në anën e lirisë dhe të së vërtetës, Faleminderit!

Faleminderit për hapat konkrete për Ukrainën për t’u kujdesur ndaj njerëzve tanë, ndaj fëmijëve tanë veçanërisht. Ky qëndrimi juaj ndaj popullit të Ukrainës në kohë të vështira për ne, më bën të kujtoj Shën Terezën shqiptare, jeta e të cilës është kthyer në simbolin e humanizmit për mbarë botën. Ajo mësoi njerëzit se përpjekjet e mira të përditshme mund të mposhtin të keqen.

Unë besoj se duke punuar me gjithë europianët në këtë mënyrë, në përpjekjet tona të mira të përditshme, ne do të jemi në gjendje të ndalojmë këtë luftë të filluar nga Rusia, por do jemi në gjendje të mbrojmë Europën në të ardhmen nga përsëritja e një kërcënimi të tillë.

Në paketën e gjashtë të sanksioneve që po diskutohet në Bashkimin Europian, ne duhet të këmbëngulim që të përfshijë embargon e naftës. Bankat ruse duhen zhdukur përfundimisht nga sistemi financiar global. Sado e vështirë të jetë, duhet të kufizohet qëllimisht lidhja me Rusinë sepse në mos sot, atëherë nesër Rusia do përdorë lidhjet tregtare për të goditur tregun tuaj kur të dojë, kur të dëshirojë nga ju koncensione ose lidhje politike. Ju duhet t’ia hiqni këtë mundësi Rusisë në kohën e duhur. Ju kërkoj të mbyllni portat për anijet ruse, ju duhet të kufizoni ardhjen e turistëve rusë, sepse nuk mund ta dini se kush erdhi tek ju, ndoshta vrasës apo ndoshta xhelatët e Mariopulit ose ndoshta ndonjë nga ata që po punon sot për të minuar vendin tuaj.

I jam mirënjohës Shqipërisë për bashkëpunimin e saj në platformën e Kombeve të Bashkuara.

Duhet të bëjmë një gjë parimore dhe të ndalojmë përdorimin e fondeve të OKB për të sponsorizuar. Nëse ajo shkel kartën e OKB-së, kërcënon sigurinë ushqimore të botës , shkatërron paqen në botë. Rusia nuk ka të drejtë të marrë asnjë cent nga Kombet e Bashkuara.

Që nga viti 2014, Rusia pushtoi gadishullin tonë të Krimesë dhe filloi luftën në Dombas, OBK-ja ka blerë mallra dhe shërbime prej saj për të paktën 2 miliardë e gjysmë dollarë. Kjo thjeshtë është e padrejtë, nuk duhet të ndodhë.

Dekada më parë, Ukraina dhe Shqipëria u futën në rrugë e demokracisë dhe integrimit europan. Ne nuk devijuam nga kjo rrugë, së bashku ne jemi të përkushtuar për zhvillimin e lirisë dhe një Europe të bashkuar.

Unë mendoj se, kur të vijë koha për të vendosur për anëtarësimin e Ukrainës në Bashkimin Europian, vota juaj do jetë e dëgjueshme në mbështetjen tonë.

Jam i sigurt që tani, të gjithë në botë po tregojnë karakterin e tyre të vërtetë. Dikush është i madh në përmasa, por shumë  i vogël kur duhet të jesh i guximshëm dhe dikush është i vogël në hartë, por ka një zemër dhe përzëmërsi të madhe.

Faleminderit Shqipëri, ju falenderoj për mbështetjen tuaj!

Lavdi Ukrainës!